Mikołaj Ignacy Osikowski, urodzony 18 grudnia 1873 roku w Skierniewicach, to postać o bogatej i złożonej biografii. Był oficerem armii rosyjskiej, a później generałem brygady Wojska Polskiego oraz Polskich Sił Zbrojnych. Jego życie było ściśle związane z wydarzeniami historycznymi, które miały miejsce w Polsce i poza nią.
Osikowski zyskał uznanie również jako zastępca senatora, gdy w 1935 roku został wybrany na to znaczące stanowisko w województwie wileńskim. Zmarł 5 czerwca 1950 roku w Kirkcaldy, pozostawiając po sobie istotny ślad w polskiej historii wojskowości.
Życiorys
Mikołaj Ignacy Osikowski przyszedł na świat 18 grudnia 1873 roku w Skierniewicach, w rodzinie Mikołaja oraz Jadwigi z domu Patkiewicz. W 1892 roku związał swoje życie z Armią Imperium Rosyjskiego, a pięć lat później, w 1897 roku, otrzymał awans na podporucznika. 1 stycznia 1909 objął stanowisko sztabskapitana w 25 Smoleńskim pułku piechoty, który w tamtym okresie stacjonował w Kozienicach.
Od grudnia 1918 roku służył w Armii Polskiej we Francji. Powrócił do kraju razem z 1 Dywizją Strzelców Polskich. 27 lipca 1919 roku został mianowany zastępcą dowódcy piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Strzelców Polskich, a od 20 września 1919 pełnił funkcję dowódcy XXI Brygady Piechoty. W marcu 1920 ukończył VIII Kurs w Centrum Studiów Artyleryjskich, mieszczącym się w Warszawie.
1 maja 1920 roku został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika, z datą wsteczną 1 kwietnia 1920, w grupie oficerów z byłej Armii generała Hallera. 12 sierpnia 1920 roku objął dowództwo Grupy Dolnej Wisły. Od 20 września 1920 do 1921 roku dowodził 2 Dywizją Litewsko-Białoruską, wchodzącą w skład Wojska Litwy Środkowej.
Osikowski szczególnie wyróżnił się na froncie Litewsko-Bałoruskim, gdzie 6 VI 1920 roku, w rejonie Kowali, podejmując działania ofensywne, osobistym przykładem przyczynił się do przełamania linii nieprzyjaciela. Za jego odwagę i determinację został odznaczony Orderem Virtuti Militari.
We wrześniu 1921 roku na czoło stawił się jako dowódca 29 Dywizji Piechoty w Grodnie. 3 maja 1922 roku otrzymał weryfikację w stopniu generała brygady, z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 i 62. lokatą w korpusie generałów. Z dniem 31 lipca 1923 roku przeszedł w stan spoczynku.
Na emeryturze zamieszkał w majątku Karaciszki, zlokalizowanym w gminie Troki, która obecnie odpowiada wsi Kariotiškės w rejonie trockim. Później przeniósł się do Wilna. W 1935 roku, na krótko przed wyborami parlamentarnymi do Sejmu RP, został mianowany komisarzem wyborczym w okręgu nr 45.
Po kampanii wrześniowej 1939 roku Osikowski przedostał się do Francji. Tam przebywał w Ośrodku Oficerskim w Cerizay, a po przeprowadzce do Wielkiej Brytanii, od sierpnia 1940 do stycznia 1942 roku, należał do Stacji Zbornej Oficerów w Rothesay. W styczniu 1942 roku został przeniesiony w stan nieczynny.
Po zakończeniu wojny pozostał na stałe w Szkocji, gdzie zmarł 5 czerwca 1950 roku w Kirkcaldy.
Ordery i odznaczenia
Mikołaj Osikowski to osoba o znaczących osiągnięciach, odznaczona wieloma nagrodami oraz medalami za swoje zasługi. Wśród jego wyróżnień wyróżniają się następujące odznaczenia:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5271,
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Niepodległości,
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie),
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie, pierwszy raz przyznany 3 marca 1928),
- Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” (1928).
Przypisy
- M.P. z 1928 r. nr 54, poz. 70 „za zasługi w dziedzinie zespolenia organizacji b. wojskowych na terenie województwa wileńskiego”.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6.08.1928 r., s. 266.
- Nominacja komisarzy wyborczych. „Express Poranny”. Nr 205, s. 2, 26.07.1935 r.
- Komisarze wyborczy. „Kurier Warszawski”. Nr 202, s. 3, 26.07.1935 r.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 880.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 1406.
- Lista starszeństwa 1922, s. 16.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 29.05.1920 r., poz. 526.
- Общий список офицерским чинам русской императорской армии. Sankt Petersburg 1909, s. 209.
- Album-skorowidz Senatu i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Śląskiego. Kadencja 1935/1940, 1936, s. 199.
- Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, a za nimi zapewne Piotr Stawecki podali, że generał Osikowski zmarł w miejscowości „Kirkaldy”.
- Według kalendarza juliańskiego urodził się 6 grudnia, a według kalendarza gregoriańskiego – 18 grudnia 1873 roku. Zobacz daty nowego i starego porządku. Datę urodzenia „6 grudnia 1873 roku” podano w Spisie oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24.09.1921 r., s. 4.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Stanisław Małagowski | Stanisław Witkowski (pułkownik) | Konrad Okolski (powstaniec) | Adam Rapacki (policjant) | Jan Leon Kozietulski | Aleksander Narbut-Łuczyński | Jerzy Wójcik (pilot) | Józef Malewski | Jerzy Kowalski (oficer policji) | Zygmunt Karol Biernacki | Daniel Ambroziński | Edward Castellaz | Józef Ptaszyński | Kazimierz Kieszniewski | Tadeusz SułkowskiOceń: Mikołaj Osikowski